Polska Walcząca – symbol w kształcie kotwicy, którego część w kształcie litery P symbolizuje Polskę a ramiona litery W, walkę lub „kotwicę” – symbol nadziei na odzyskanie niepodległości Polski w czasie II wojny światowej.

„Kotwica”, jako znak Polski Walczącej pojawił się w Warszawie 20 marca 1942 r. W poprzedzających ten dzień dwóch miesiącach, Biuro Informacji i Propagandy KG AK ogłosiło konspiracyjny konkurs, którego inicjatorem był Czesław Michalski.

Z 27 zgłoszonych prac wybrano dwa projekty – „Kotwicę” oraz „Skrzyżowane miecze grunwaldzkie”. Przy wyborze brano pod uwagę m. in. łatwość wykonania oraz wymowę patriotyczną.

Zwycięskim projektem okazała się „Kotwica”, którego autorką (lub bardziej współautorką) była najprawdopodobniej instruktorka harcerska Anna Smoleńska ps. „Hania”, studentka historii sztuki na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Więcej informacji można znaleźć na Wikipedia.

Jest to prawdopodobnie najbardziej znany i rozpoznawany symbol w czasie okupacji oraz w historii powojennej. Również w naszej najnowszej historii pojawia bardzo często, nie zawsze w najlepszym kontekście. Przeglądając internet spotykamy niezliczone wariacje tego symbolu, które nierzadko nie mają z oryginałem nic wspólnego. Od 2014 roku jest to znak prawnie chroniony i powinien być wykorzystywany z sposób godny.

Do napisania tego artykułu skłoniły mnie dwie rzeczy – brak możliwości pobrania z sieci wersji wektorowej symbolu (logo) Polski Walczącej oraz mnogość wersji, które są po prostu niepoprawne. W dalszej części przedstawiam krok po kroku proces rysowania znaku „Kotwicy” a także wersje do pobrania. Piękno tego znaku wynika z jego prostoty – każdy z was może narysować „Kotwicę” mając do dyspozycji tylko kartkę, linijkę, ołówek i cyrkiel. Zachęcam do prób – na pewno się uda.

Baza rysunkowa

Podstawą będzie zwymiarowany rysunek znaku Polska Walcząca znaleziony w sieci. Nie mam pojęcia kiedy i przez kogo został stworzony ale podane wymiary wydają się poprawne choć zdarzył się tam też jeden poważny błąd (powielany w każdym miejscu), o którym napiszę w dalszej części. Rysunek prezentuję poniżej:

Dla wyjaśnienia – wartość „t” jest podstawową jednostką całego projektu. Każdy może przyjąć własny wymiar „t” i się go trzymać. Po lewej stronie jest prezentowana wysokość znaku „h”, która wynosi 8 razy „t”. Są też stosowane mniejsze wartości ale zawsze odnośnie „t”. Myślę, że jest to zrozumiałe dla wszystkich. Ja przyjąłem „t” o wymiarze 2cm i tak wysokość „h” wynosi wtedy 16cm, 1/2″t” to 1cm a 3/4 „t” to 1,5cm. Proste.

Krok 1 – siatka i proporcje znaku

Zaczynamy od narysowania siatki z kwadratów, gdzie każdy z nich ma wysokości i szerokość „t” czyli np. 2cm. Na poniższym rysunku jest to szary kwadrat w górnym, lewym rogu. Cała siatka składa się z ośmiu kwadratów w pionie i ośmiu w poziomie – razem 64.

Rysujemy prostokąt o szerokości „t” i wysokości 8 x „t”. Musimy go wyśrodkować jak na poniższym obrazku. Pionowa oś symetrii siatki jest jednocześnie osią symetrii tego prostokąta. Litera P i W w znaku ma grubość „t”.

Dodatkowo wyznaczamy poziomą linię przechodzącą przez środek czwartego rzędu od góry oraz pionowe linie pomocnicze (zaznaczone na czerwono) w odległości 3/4 „t” od narysowanego prostokąta oraz poziomą linię w odległości 1 i 3/4 „t” od dołu siatki.

Krok 2 – linie pomocnicze

Poniżej widać wszystkie linie pomocnicze naniesione na bazową siatkę. Możemy zacząć rysować pozostałe elementy znaku.

Krok 3 – środek litery P i wnętrze litery W

Najpierw mniejsze koło, które jest częścią litery P – powinno mieć promień 1/2 „t” i być styczne do środkowego prostokąta. Środek okręgu zaznaczyłem czerwoną kropką. Dla tych co rysują na papierze jest to miejsce gdzie wbijamy cyrkiel. W moim przypadku średnica okręgu wynosi 1cm (przypominam, że moje „t” to 2cm).

Teraz dwa większe okręgi – każdy o średnicy 3/4 „t” (1,5cm), styczne do prostokąta. Ich środki „wypadają” na przecięciu lini pomocniczych, które narysowałem wcześniej)

Krok 4 – czas na okręgi zewnętrzne

Teraz już bardzo prosta rzecz. Rysujemy trzy centryczne okręgi powiększone o wartość „t”. One również są styczne do środkowego prostokąta.

Krok 5 – litera P

Odkładamy na moment cyrkiel i rysujemy dwa poziome prostokąty (oczywiście o wysokości „t”). które będą częścią litery P. Należy zwrócić uwagę, na dolny prostokąt narysowany czerwoną linią. Jego lewa strona powinna „wystawać” o wartość 1/2 „t”.

Krok 6 – końce litery W

Przed nami najtrudniejsza część do wyjaśnienia. To końce litery W ścięte pod kątem. Należy zapoznać się z rysunkiem gdzie podane są wymiary i wykonać dwie linie pod kątem, tak aby przecinały odpowiednie punkty siatki. Początek lini ma miejsce w połowie rzędu trzeciego i czwartego siatki oraz styczne do środkowego prostokąta. Przecięcie wewnętrznego łuku litery W w połowie siatki (zaznaczone czerwoną kropką).

Krok 7 – jak wyznaczyć łuki litery W

Tak jak na poniższym obrazku. Lewa strona litery W (zaznaczona na niebiesko). Linie są styczne do okręgów. Cyrkiel wbijmy w niebieskim puncie na przecięciu siatki w odległości 1 i 3/4 „t” od dołu. Tak samo strona prawa (kolor czerwony).

Krok 8 – wszystkie linie są już na miejscu

Teraz wystarczy tylko połączyć linie, które składają się na znak Polski Walczącej i wymazać pomocnicze.

Krok 9 – usuwania linii pomocniczych

Litera W w znaku jest symetryczna, stąd lewą i prawą stronę wykonujemy identycznie.

Krok 10 – gotowe

Tak prezentuje się gotowe logo w wersji konturowej. Pozbywamy się siatki pomocniczej, kolorujemy środek i gotowe. Pewnie jesteście ciekawi gdzie jest ten poważny błąd na rysunku, który krąży po sieci? Zobaczcie promień wewnętrznego okręgu litery W. Na rysunku jest podany jako 4/3 „h”. Poprawna wersja to 3/4 „h”.

Krok 11 – kolory i koniec pracy

Najprzyjemniejsza część projektowania logo. Całość jest już gotowa i można poeksperymentować z kolorami. „Kotwica” Polski Walczącej bardzo dobrze wygląda na jasnym tle jak i w wersji negatywowej.

Zapraszam do komentowania (jeżeli sam pełniłem jakieś błędy to proszę o komentarz). Czy wersja PDF do pobrania jest wystarczająca? Czy może dodać inne formaty wektorowe.

Zobacz też logo JB mojego autorstwa opisane w blogu

Artykuł Polska Walcząca – jak narysować poprawnie znak kotwicy pochodzi z serwisu Fotografia wnętrz Wrocław | Jacek Bernatek - profesjonalny fotograf wnętrz.

360 stopni – właśnie tyle potrzeba aby wykonać profesjonalną fotografię sferyczną wnętrza, domu czy mieszkania. 360 stopni – o właśnie taki kąt musisz się odwrócić aby zobaczyć wszystko co znajduje się dookoła twojej głowy. O taki sam kąt musisz przesunąć myszką by podejrzeć wykonane przeze mnie zdjęcie sferyczne wnętrza, tak w poziomie jak i w pionie.

Właśnie taki pomysł przyszedł mi do głowy kiedy planowałem wykonać logotyp na potrzeby rozszerzenia mojej działalności o wirtualne spacery i fotografie sferyczne wnętrz.

W dwunastu krokach przedstawiam wam etapy pracy nad tym logotypem. Jeżeli macie jakieś pytania lub sugestie zapraszam na końcu do komentowania.

Krok 1 – forma i kształt logotypu

Od zarania dziejów i od tysięcy lat ludzkiej cywilizacji, twórcy i artyści wiedzą, że najlepsze projekty zaczyna się od narysowania koła. Tak powstała główna siedziba Apple, hula hop i … samo koło. Ok dość żartów. Zaczynamy projektowanie. Swoje prace wykonuję w technice wektorowej przy pomocy programu Adobe Ilustrator. Zaczynam od koła. Potem narysowałem drugie koło większe od pierwszego i oba obiekty połączyłem. Dzięki temu uzyskałam taki kształt jak poniżej po wypełnieniu szarym kolorem.

Krok 2 – pomysł na logo

Koncepcja logotypu jest taka, że ma on przedstawiać w swojej formie trzy cyfry a mianowicie 3, 6 i 0. Idealnie by było gdyby współgrały ze sobą, tworzyły jednolitą formę, były czytelne a jednocześnie ukryte. Coś jak niewidoczna przy pierwszym spojrzeniu biała strzałka w logo FedEx. Wewnątrz pierwszego koła narysowałem jeszcze dwa mniejsze. Zobaczcie, że odległości między kołami są takie same jak ich grubość. To jest kluczowa wartość i będzie taka sama w całym projekcie.

Krok 3 – linie pomocnicze

Teraz muszę narysować linie pomocnicze styczne do okręgów. Widać dokładnie, że okręgi wpisują się idealnie w kwadraty o tych samych bokach. Dlaczego trzy okręgi a nie więcej lub mniej? Każdy okrąg będzie jedną z cyfr. Największy to trójka, średni to szóstka a najmniejszy to zero.

Krok 4 – linie pomocnicze pod kątem

Jeżeli największy okrąg ma być trójką to potrzebowałem jeszcze linii pomocniczych pod kątem (tutaj pod kątem 45 stopni). Te linie również będą stycznymi do okręgów. Ciemniejszym kolorem zaznaczyłem już widoczną cyfrę zero. Przy niej jest najmniej pracy.

Krok 5 – potrzebujemy szóstki

Cyfra sześć to środkowy okrąg. W tej chwili przydały się linie pomocnicze pod kątem. Odległość między liniami pomocniczymi jest taka sama jak między okręgami i taka sama jak ich grubość. Wystarczy dorysować jedną linię i szóstka gotowa.

Krok 6 – gdzie jest trójka?

Tutaj zaczynają się schody. Cyfrę trzy należy tak zaprojektować aby była położona na największym okręgu i idealnie wpasowała się w już istniejące cyfry. Taki układ poprzedziły wielogodzinne rysunki ołówkiem w szkicowniku. Nie myślcie, że to było takie proste jak na rysunku poniżej. Cały czas musiałem operować opisaną wcześnie stałą odległością między obiektami. Widać tutaj wyraźnie, że nawet koniec (górna część) szóstki jest oddalona od trójki o taką samą wartość.

Krok 7 – już prawie gotowe

Teraz można wypełnić wszystkie cyfry tym samym kolorem. Sprawdzam czytelność i odległości między obiektami.

Krok 8 – dopieszczanie szczegółów

Idealnie ale jeszcze nie do końca. Chodzi tutaj o końcówkę trójki. Zakończona prosto nie wygląda najlepiej. Potrzebna jest jeszcze jedna linia pomocnicza. Tak jak poprzednio styczna do najmniejszego okręgu i symetryczna do całości (pionowo). Drobny szczegół lecz wydaje mi się, że poprawił ogólny widok.

Krok 9 – usuwania linii pomocniczych

Teraz widać logo w całej okazałości. Na razie jest mono bez kolorów.

Krok 10 – odwracanie kolorów

Dobre logo powinno dobrze wyglądać na jasnym tle jak i na ciemnym, po odwróceniu kolorów. Nie zawsze się to udaje. Czy udało się w tym przypadku oceńcie sami.

Krok 11 – kolory i koniec pracy

Najprzyjemniejsza część projektowania logo. Całość jest już gotowa i można poeksperymentować z kolorami. Już nie mogę się doczekać kiedy będę mógł to logo wydrukować na wizytówkach lub wykorzystać w promocji moich wirtualnych spacerów.

Inne moje logotypy w serwisie Dribbble

Zobacz też logo JB mojego autorstwa opisane w blogu

Artykuł Jak powstało logo 360 stopni pochodzi z serwisu Fotografia wnętrz Wrocław | Jacek Bernatek - profesjonalny fotograf wnętrz.

Pierwsza wersja wektorowa

Plik na Wikipedii jest bitmapą tej właśnie wersji, jednak ze wszystkim błędami i przekłamaniami jakie powstały przez te wszystkie lata kopiowania, poprawiania przez innych grafików i przygotowania wersji do druku. Nie przypomina herbu, który robiłem. Wydawać by się mogło, że raz stworzony plik cyfrowy będzie identyczny za każdym razem bez względu na ilość kopii. Tak widać nie jest. Postanowiłem coś z tym zrobić. Praca rozpoczęła się od przeszukania wszystkich starych pudeł na strychu. Znalazłem pierwszy projekt na dyskietce, która wymagała również uruchomienia starego PC. Potem już tylko przegranie pliku na pendrive i zaimportowanie  do współczesnego programu graficznego.

Od razu zauważyłem niedoskonałości i błędy, które zostały popełnione przy pierwszej wektoryzacji już w fazie projektowania. Wynikało to zapewne z faktu, że herb był wykonywany w programie Corel Draw w wersji 3. Jeden z pierwszych programów do grafiki wektorowej, który nie posiadał funkcji jakie mamy do dyspozycji dzisiaj. W herbie praktycznie jest tylko kilka łuków (brama miasta i aureole świętych) a postacie świętych są zbudowane z prostych odcinków (linii prostych). Przy dużym powiększeniu wygląda to koszmarnie. Co ciekawe wersja ta jest do dzisiaj używana przez Urząd Miasta bez żadnych poprawek na wszystkich drukach, pieczątkach i serwisach internetowych (oprócz jednej bardzo znaczącej – opisanej na końcu artykułu).

Przebieg pracy

W pracy stosowałem nie tylko grafikę komputerową od początku do końca. Przydają się również klasyczne techniki, próbne wydruki i wychwytywanie błędów. Jest to prostsze, szybsze i wygodniejsze na tym etapie wykonywania logotypu. Zauważone błędy i niedociągnięcia są nanoszone w komputerze, rysuję następne elementy, drukuję i tak do końca.

Poniżej prezentuję postęp prac nad nową wersją herbu. Widać pierwszą wersję herbu. Wszystkie postacie i mury na herbie zbudowane są z linii. Od razu rzucają się w oczach niedoskonałości. Różna grubość linii, Nierówne łuki i przekłamania. Brak symetrii. Pierwsza wersja używana jest obecnie. Niedoskonałości wektorów i spasowania. Co dziwne, do tej pory brama do miasta jest niesymetryczna a „cegły” w murze są źle przycięte.

Nowsze znaczy lepsze

Przez te kilkanaście lat kształt niektórych elementów zmienił się w znaczący sposób. Od razu widać niedoskonałości dawnych programów graficznych. Współczesne programy graficzne bez trudu radzą sobie z krzywymi, aktywnym obrysem i przyciąganiem punktów do prowadnic.

W oficjalnej wersji ilość punktów potrzebna do zbudowania wszystkich elementów jest strasznie duża. Wielkość pliku także znacząco rożni się od nowszej wersji. Elementy klucza i miecza są teraz prawidłowo ulokowane. Posiadają symetrię i odpowiedni kąt.

I jeszcze ciekawostka. Możecie porównać wersję herbu z Wikipedii i np. Gazety Strzegomskiej lub innych pism Urzędu Miasta. Po tylu zmianach i przeróbkach „zniknęły dwa elementy z szaty świętego po prawej stronie.

Co ciekawe w oficjalnej wersji Urzędu Miejskiego w Strzegomiu (na oficjalnych drukach i pieczątkach ) również nie ma jednego elementu postaci po prawej.

Nowa wersja w kolorze. Wszystkie elementy na swoim miejscu. W każdej chwili linie mogą zostać skorygowane bez utraty jakości. Gotowe !!!

W innym artykule opisuję dalszą pracę nad projektem i stworzenie księgi znaku naszego herbu – znajdziecie ją tutaj

Artykuł Historia pewnego herbu pochodzi z serwisu Fotografia wnętrz Wrocław | Jacek Bernatek - profesjonalny fotograf wnętrz.

Artykuł prezentuje kolejne etapy powstawania – herb, flaga oraz księga znaku miasta Strzegom. Od gromadzenia literatury i wcześniejszych wersji, poprzez wykonanie nowej (odświeżonej) wersji, aż do prezentacji gotowej, ukończonej pracy. Zapraszam do zapoznania się z tym ciekawym tematem.

Pierwsza wersja herbu

Przeglądając pewnego dnia internet trafiłem na stronę Wikipedii, gdzie jest wpis na temat miasta, w którym mieszkam, Strzegomia. Moją uwagę przykuł herb miasta prezentowany internautom w tym serwisie. Od razu przypomniałem sobie projekt, realizowany około 18 lat temu przez agencję reklamową, w której pracowałem jako grafik. Na zlecenie Urzędu Miasta miałem za zadanie zwektoryzować herb miasta i stworzyć jego pierwszą cyfrową wersję.

Plik na Wikipedii jest bitmapą tej właśnie wersji, jednak ze wszystkim błędami i przekłamaniami jakie powstały przez te wszystkie lata kopiowania, poprawiania przez innych grafików i przygotowania wersji do druku. Nie przypomina herbu, który robiłem. Wydawać by się mogło, że raz stworzony plik cyfrowy będzie identyczny za każdym razem bez względu na ilość kopii. Jak widać tak nie jest. Postanowiłem coś z tym zrobić. Praca rozpoczęła się od przeszukania wszystkich starych pudeł na strychu. Znalazłem pierwszy projekt na dyskietce, która wymagała również uruchomienia starego PC. Potem już tylko przegranie pliku na pendrive i zaimportowanie  do współczesnego programu graficznego.

Od razu zauważyłem niedoskonałości i błędy, które zostały popełnione przy pierwszej wektoryzacji już w fazie projektowania. Wynikało to zapewne z faktu, że herb był wykonywany w programie Corel Draw w wersji 3. Jeden z pierwszych programów do grafiki wektorowej, który nie posiadał funkcji jakie mamy do dyspozycji dzisiaj. W herbie praktycznie jest tylko kilka łuków (brama miasta i aureole świętych) a postacie świętych są zbudowane z prostych odcinków. Przy dużym powiększeniu wygląda to koszmarnie. Co ciekawe wersja była do pewnego momentu używana przez Urząd Miasta bez żadnych poprawek na wszystkich drukach, pieczątkach i serwisach internetowych.

Zobacz także Historię pewnego herbu

Do dnia, w którym Urząd Miasta zwrócił się do mnie o przygotowanie nowej, odświeżonej po wielu latach wersji.

Zbieranie i analiza dokumentów

Na zlecenie Urzędu Miasta i Gminy Strzegom przygotowałem nową, odświeżoną wersję flagi i herbu miasta Strzegom. Po ponad dwudziestu latach od stworzenia pierwszej w pełni wektorowej wersji, przyszedł czas na wersję, która będzie odpowiadała wymogom dzisiejszych standardów. Musi się nadawać do druku oraz wykorzystania we wszystkich mediach i mieć możliwość tworzenia fizycznych przedmiotów z herbem (np. cięcia ploterowego).

W pracy stosowałem nie tylko grafikę komputerową od początku do końca. Przydają się również klasyczne techniki, próbne wydruki i wychwytywanie błędów. Jest to prostsze, szybsze i wygodniejsze na tym etapie wykonywania logotypu. Zauważone błędy i niedociągnięcia są nanoszone w komputerze, rysuję następne elementy, drukuję i tak do końca.

Z dostępnych dokumentów można się tylko dowiedzieć ogólnych informacji jak ma wyglądać herb i flaga. Jakie postacie i symbole zawierają i jakie kolory należy zastosować.

Zakres prac

Herb i flagę trzeba było narysować od nowa. Poprzednia wersja była pełna błędów i niedociągnięć. Linie miały różne grubości, nie było symetrii, łuki narysowano za pomocą linii, klucze postaci były krzywe i niezgodne z wytycznymi. Symbol na fladze również wymagał pracy od podstaw.

Podsumowując, dzięki takim zabiegom zmniejszyła się drastycznie liczba punktów grafiki wektorowej i nadaję się teraz do np. cięcia ploterowego, laserowego, grawerowania itp.

Z nową wersją herbu i flagi miasta opracowano również system identyfikacji wizualnej, określono kolory wg różnych palet kolorów oraz wybrano czcionkę.

Artykuł Nowy herb i flaga miasta Strzegom pochodzi z serwisu Fotografia wnętrz Wrocław | Jacek Bernatek - profesjonalny fotograf wnętrz.

Dwie stylizowane litery J i B wpisane w kształt tarczy. Udało mi się w sposób czytelny pokazać te dwie litery przy odbiciu lustrzanym – obie litery są identyczne.

Dodatkowo biała linia liter jest w „jednym kawałku”. Przeplata się na wierzchu i pod spodem dając wrażenia przestrzeni. Cienie wykonałem jako zwężające się elementy i nie było potrzeby wprowadzania przejść tonalnych. Cały logotyp ma tylko dwa kolory – czarny i biały.

Artykuł JB logo wersja druga pochodzi z serwisu Fotografia wnętrz Wrocław | Jacek Bernatek - profesjonalny fotograf wnętrz.

Zamierzeniem było ukrycie w jednym symbolu liter (inicjałów) A oraz M. Całość wygląda jak domek z kart. Widać tutaj duża literę A oraz mniejsze M w dolnej części. Całość wykonana w programie Adobe Ilustrator.

Pierwsza karta przedstawia logo w wersji mono – czarny symbol oraz nazwę w kolorze czarnym. Dla wyjaśnienia – ktoś zapytał mnie po co są te białe linie rozdzielające? W przeciwieństwie do wersji kolorowej, jeżeli dobrze się przypatrzysz, zobaczysz wyraźne duże A oraz M poniżej.

Druga karta – nałożone zostały kolory i gradienty. Choć zastosowałem kolor niebieski i turkusowy inne zestawienia kolorów również będę wyglądać poprawnie.

Na karcie trzeciej – do kolory i gradientu dodano cienie i odblaski. W związku z tym logotyp nabrał głębi i stał się bardziej wyrazisty.

Ponieważ logo Adam Marsh musi dobrze wyglądać również na czarnym tle na koniec wersja odwrócona. Kolory zastąpiono szarym gradientem.

Zobacz także inne logo: Logo 360

Artykuł Adam Marsh logo pochodzi z serwisu Fotografia wnętrz Wrocław | Jacek Bernatek - profesjonalny fotograf wnętrz.